Back سانت بيران ARZ Святы Піран Byelorussian Piran Breton Saint Piran English Sankta Piran Esperanto Piran de Cornualles Spanish Saint Piran French Noo Peran GV Pirano di Cornovaglia Italian Peran KW
| Sant Piran | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Unknown  Cernyw |
| Bu farw | Perranzabuloe |
| Galwedigaeth | mynach |
| Dydd gŵyl | 5 Mawrth |
Nawddsant Cernyw (Kernow) ar y cyd â Petroc yw Sant Piran. Mae'n nawddsant y mwyngoddwyr alcam. Dethlir ei ŵyl mabsant ar 5 Mawrth. Abad oedd Piran, o'r chweched ganrif, o dras Wyddelig (fel Ciarán - y 'P' Gymraeg yn troi yn 'C' Gwyddeleg).
Mae baner Piran yn groes wen ar gefndir du, gyda'r gwyn yn cynrychioli alcam/tun.
Mae llawysgrif o'r drydedd ganrif ar ddeg yn rhoi i ni 'fuchedd Piran', a ysgrifennwyd yng nghadeirlan Caerwysg. Ond mae hanes am ei fedd yn Saighir (Swydd Offaly, Iwerddon). Mae G. H. Doble yn credu ei fod yn Gymro oherwydd y capel a fu iddo yng Nghaerdydd.
Yn ôl yr hanes cafodd ei daflu i'r môr gan baganiaid yn Iwerddon ond daeth i'r lan yn Perranzabuloe, Cernyw. A hyn er gwaethaf y maen felin o gympas ei wddf! Y fo fu'n gyfrifol am adfer y grefft o smeltio tun yng Nghernyw am fod cerrig du ar ei aelwyd wedi ymboethi cymaint i ryddhau'r tun gwyn - fel yn ei faner.
Dosbarthwyd ei weddillion rhwng Caerwysg a Pherranzabuloe ond dim ond y blwch creiriau sy wedi oroesi ffyrnigrwydd y diwygwyr Protestaniaid.
Dethlir Gŵyl Piran drwy Gernyw a'r diaspora Cernywaidd. Mae miloedd yn tyrio at groes Piran ymhysg y tywynni ac adferwyd y perfformiad o'i ddrama firagl yn ddiweddar (yn y Gernyweg). Benthycwyd y cennin Pedr fel arwydd yn ddiweddar hefyd.